بندگی نامہ


بسم اﷲ الرحمن الرحیم
گفت با یزدان مہ گیتی فروز
تاب من شب را کند مانند روز
یاد ایامی کہ بی لیل و نہار
خفتہ بودم در ضمیر روزگار
کوکبے اندر سواد من نبود
گردشے اندر نہاد من نبود
نی ز نورم دشت و در آئینہ پوش
نی بہ دریا از جمال من خروش
آہ زین نیرنگ و افسون وجود
وای زین تابانی و ذوق نمود
تافتن از آفتاب آموختم
خاکدانی مردہ ئی افروختم
خاکدانی با فروغ و بی فراغ
چہرہ
ٔ او از غلامی داغ داغ
آدم او صورت ماہی بہ شست
آدمی یزدان کشی آدم پرست
تا اسیر آب و گل کردی مرا
از طواف او خجل کردی مرا
این جہان از نور جان آگاہ نیست
این جہان شایان مہر و ماہ نیست
در فضای نیلگون او را بہل
رشتہ
ٔ ما نوریان از وی گسل
یا مرا از خدمت او واگذار
یا ز خاکش آدم دیگر بیار
چشم بیدارم کبود و کور بہ
ای خدا این خاکدان بی نور بہ
از غلامی دل بمیرد در بدن
از غلامی روح گردد بار تن
از غلامی ضعف پیری در شباب
از غلامی شیر غاب افکندہ ناب
از غلامی بزم ملت فرد فرد
این و آن با این و آن اندر نبرد
آن یکی اندر سجود این در قیام
کاروبارش چون صلو
ة بی امام
در فتد ھر فرد با فردی دگر
ہر زمان ہر فرد را دردی دگر
از غلامی مرد حق زنار بند
از غلامی گوہرش ناارجمند
شاخ او بی مہرگان عریان ز برگ
نیست اندر جان او جز بیم مرگ
کور ذوق و نیش را دانستہ نوش
مردہ ئی بی مرگ و نعش خود بدوش
آبروی زندگی در باختہ
چون خران با کاہ و جو در ساختہ
ممکنش بنگر محال او نگر
رفت و بود ماہ و سال او نگر
روزھا در ماتم یکدیگرند
در خرام از ریگ ساعت کمترند
شورہ بوم از نیش کژدم خار خار
مور او اژدر گز و عقرب شکار
صرصر او آتش دوزخ نژاد
زورق ابلیس را باد مراد
آتشی اندر ہوا غلطیدہ ئی
شعلہ ئی در شعلہ ئی پیچیدہ ئی
آتشی از دود پیچان تلخ پوش
آتشی تندر غو و دریا خروش
در کنارش مارہا اندر ستیز
مارہا با کفچہ ہای زھر ریز
شعلہ اش گیرندہ چون کلب عقور
ہولناک و زندہ سوز و مردہ نور
در چنین دشت بلا صد روزگار
خوشتر از محکومی یک دم شمار